Co to kapitał zakładowy
Określenie kapitału zakładowego jest jednym z obowiązkowych elementów umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (więcej na temat umowy spółki z. o.o. znajdziesz w artykule Jak założyć spółkę z o.o.). Jest to oznaczona kwota pieniężna, której wartość w momencie podpisania umowy spółki odpowiada sumie wartości udziałów obejmowanych przez wszystkich wspólników. Przed wpisaniem spółki z o.o. do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego zarząd spółki składa oświadczenie, w którym potwierdza, że wszystkie wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały wniesione w całości.
Co daje kapitał zakładowy
Kapitał zakładowy stanowi pierwszy majątek spółki, którym dysponuje ona już na samym początku swojego istnienia i który powinien być utrzymywany co najmniej w tej samej wysokości przez cały czas jej funkcjonowania. Utrzymywanie kapitału zakładowego na przewidzianej w umowie spółki wysokości stanowić ma dla podmiotów wchodzących w kontakty gospodarcze ze spółką swoiste zabezpieczenie przysługujących im wobec niej wierzytelności.
Wysokość kapitału zakładowego
Jak już pisałam w artykule tłumaczącym zasady zakładania spółki z o.o. krok po kroku, zgodnie z przepisami kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosić musi co najmniej 5.000,00 złotych. Kapitał zakładowy dzieli się na udziały, a wartość nominalna jednego udziału nie może być niższa niż 50,00 złotych.
Umowa spółki określa, czy wspólnik może mieć tylko jeden udział, czy więcej. Jeżeli zgodnie z umową spółki wspólnik może mieć jeden udział, wówczas udziały mogą być nierówne i są podzielne, w konsekwencji czego dopuszczalne jest np. zbycie części takiego udziału. Jeżeli natomiast umowa spółki przewiduje, że wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne, wobec czego zbycie części udziału jest wykluczone.
Co oznacza podwyższenie kapitału zakładowego
Podwyższenie kapitału zakładowego oznacza zwiększenie jego wartości nominalnej. Mając na uwadze funkcje, jakie pełni kapitał zakładowy, podwyższenie kapitału zakładowego wiąże się ze zwiększeniem jej majątku, co ma szczególne znacznie w sytuacji, gdy spółka rozwija swoją działalność, powiększa zasięg jej prowadzenia czy chce budować swój wizerunek na rynku. Podwyższenie kapitału zakładowego pozwala również na włączenie do spółki nowych wspólników bez konieczności zbycia całości czy części posiadanych udziałów przez wspólników dotychczasowych.
Podwyższenie kapitału zakładowego może nastąpić w jednej z dwóch form:
- podwyższenie kapitału zakładowego poprzez utworzenie nowych udziałów,
- podwyższenie kapitału zakładowego poprzez podwyższenie wartości nominalnej udziałów.
Udziały w podwyższanym kapitale zakładowym (odpowiednio teraz i dalej również: podwyższona wartość nominalna udziałów) muszą zostać objęte przez dotychczasowych wspólników lub nowe osoby, które dopiero dołączą do ich grona, w zamian za wkłady na ich pokrycie.
Podwyższenie kapitału zakładowego zmiana umowy spółki
W związku z tym, że określenie wysokości kapitału zakładowego jest jednym z obowiązkowych elementów każdej umowy spółki z o.o., zmiana jego wysokości wymaga również zmiany umowy. Zmiana umowy spółki następuje w drodze uchwały wspólników, która podejmowana jest większością 2/3 głosów, o ile umowa spółki nie jest bardziej rygorystyczna w tym zakresie.
Uchwała o zmianie umowy spółki z o.o. musi być notarialnie protokołowana, o ile spółka nie została zawiązana przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki dostępnego w systemie S24 – wówczas również zmianę umowy spółki można wprowadzić poprzez wykorzystanie wzorca uchwały zmieniającej umowę udostępnionego w tym samym systemie.
Różnica jest taka, że w przypadku zmiany umowy spółki w zakresie podwyższenia kapitału zakładowego w formie aktu notarialnego udziały w podwyższonym kapitale zakładowym mogą być obejmowane zarówno wkładami pieniężnymi jak i niepieniężnymi, natomiast w przypadku zmiany przez Internet w systemie S24 jedynymi dopuszczalnymi wkładami są te pieniężne.
Podwyższenie kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki
Choć podwyższenie kapitału zakładowego co do zasady wiąże się również z koniecznością zmiany umowy spółki, to nie zawsze musi tak być. Umowa spółki może bowiem już od początku przewidywać możliwość podwyższenia kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki, co dokonuje się wówczas na podstawie dotychczasowych postanowień umowy, które muszą przewidywać maksymalną wysokość kapitału zakładowego podwyższanego bez konieczności zmiany umowy oraz termin, do którego podwyższenie to może nastąpić. Takie podwyższenie możliwe jest więcej niż jednokrotnie, aż do osiągnięcia kapitału docelowego.
W tym przypadku wspólnicy podejmują uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego (nie o zmianie umowy spółki), która podejmowana jest bezwzględną większością głosów i nie wymaga notarialnego protokołowania.
Kiedy podwyższenie kapitału zakładowego jest skuteczne
Dla podwyższenia kapitału zakładowego nie jest jednak wystarczające samo podjęcie stosownej uchwały. Dla skutecznego podwyższenia kapitału zakładowego konieczne jest:
- podjęcie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego/zmianie umowy spółki oraz sporządzenie jej tekstu jednolitego po zmianie,
- złożenie przez dotychczasowych wspólników oświadczeń w formie pisemnej o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym/złożenie przez nowych wspólników oświadczeń w formie aktu notarialnego o przystąpieniu do spółki i objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym,
- sporządzenie i podpisanie przez wszystkich członków zarządu aktualnej listy wspólników ze wskazaniem ich imion i nazwisk albo firmy w przypadku innych wspólników niż osoby fizyczne oraz posiadanych przez nich udziałów ze wskazaniem ich liczby i wartości nominalnej,
- zarejestrowanie zmiany w KRS.
Kiedy następuje podwyższenie kapitału zakładowego
Jak wynika z poprzedniego akapitu, dla podwyższenia kapitału zakładowego spółki z o.o. konieczne jest podjęcie szeregu czynności i sporządzenie więcej niż jednego dokumentu. Powstaje więc pytanie konkretnie o to, kiedy następuje podwyższenie kapitału zakładowego. Ma ono miejsce w momencie dokonania wpisu zmiany wysokości kapitału zakładowego w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wpis w KRS ma w tym przypadku bowiem charakter konstytutywny i bez niego skutek w postaci podwyższenia kapitału zakładowego nie nastąpi.
Jak zgłosić podwyższenie kapitału zakładowego do KRS
W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego w spółce, której umowa i ewentualna zmiana została sporządzona w formie aktu notarialnego zmianę wysokości kapitału zakładowego rejestrujemy poprzez system PRS. Poza dołączeniem do wniosku wymaganych dokumentów musimy wówczas pokryć również opłatę sądową od wpisu zmiany w kwocie 250,00 złotych oraz opłatę za ogłoszenie zmiany w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w kwocie 100,00 złotych.
W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego w spółce, której umowa i ewentualna zmiana została sporządzona z wykorzystaniem wzorca udostępnionego w systemie teleinformatycznym zmianę wysokości kapitału zakładowego rejestrujemy przez system S24. Poza dołączeniem do wniosku wymaganych dokumentów musimy wówczas pokryć również opłatę sądową od wpisu zmiany w kwocie 200,00 złotych oraz opłatę za ogłoszenie zmiany w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w kwocie 100,00 złotych.
Czy podwyższenie kapitału zakładowego jest opodatkowane
Podwyższenie kapitału zakładowego wiąże się z koniecznością zapłaty przez spółkę podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wysokość należnego podatku zależna jest od wartości, o jaką podwyższany jest kapitał zakładowy spółki i stanowi 0,5% kwoty podwyższenia, pomniejszonej o koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego.
Obowiązek podatkowy na gruncie PCC powstaje z chwilą powzięcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego, a podatek jest płatny w terminie 14 dni od tego momentu.
Podwyższenie kapitału zakładowego z kapitału zapasowego
Niniejszy wpis skupia się na sytuacji, w której udziały w podwyższonym kapitale zakładowym obejmowane są przez wspólników w zamian za wkłady. Możliwa jest jednak sytuacja, w której podwyższenie kapitału zakładowego następuje ze środków spółki. Jest to możliwe w sytuacji, gdy w uchwale wspólników o zmianie umowy spółki wskazano, że na podwyższenie kapitału zakładowego zostaną przeznaczone środki z kapitału zapasowego lub kapitałów rezerwowych utworzonych z zysku spółki .
Wówczas nowe udziały przysługują wspólnikom w stosunku do ich dotychczasowych udziałów i nie wymagają objęcia.
Podwyższenie kapitału zakładowego a podatek dochodowy
Decydując się na podwyższenie kapitału zakładowego ze środków spółki pochodzących z jej zysku trzeba mieć jednak na uwadze konsekwencje podatkowe dla wspólników. Skupiając się na sytuacji, w której wspólnikami są osoby fizyczne, podniesienie kapitału zakładowego spółki ze środków znajdujących się na jej kapitale zapasowym powoduje po stronie wspólników powstanie obowiązku podatkowego na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Opodatkowaniu podlegają w tej sytuacji inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, do których zalicza się dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego.
Każdy ze wspólników płaci wówczas zryczałtowany podatek w wysokości 19% przypadającej na niego kwoty przeznaczonej na podwyższenie kapitału zakładowego z innych funduszy spółki.
Podatnikiem jest wspólnik. Spółka jest płatnikiem i pobiera zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego. Następnie spółka w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano ten zryczałtowany podatek, przekazuje go na rachunek właściwego Urzędu Skarbowego.
Podsumowanie
W tym artykule przedstawione zostały najważniejsze kwestie dotyczące podwyższenia kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Podwyższenie kapitału zakładowego jest czynnością często przeprowadzaną w praktyce, przy czym każdorazowo wymaga ono starannego przygotowania i odpowiedniego przeprowadzenia.
radca prawny Justyna Miernik
+48 663 911 385
kontakt@kancelariamiernik.pl